ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ 1
Τίτλος: «Σήψη και Πνευμονικές Παθήσεις»
Υπεύθυνοι: Αναστασία Κοτανίδου – Στέλιος Ορφανός
Το ερευνητικό ενδιαφέρον της ομάδας εστιάζει στην παθοφυσιολογία της σήψης αλλά και σοβαρών πνευμονικών παθήσεων όπως η πνευμονική ίνωση και η πνευμονική υπέρταση. Μελετώνται μόρια και μονοπάτια που σχετίζονται με τη λειτουργία του ενδοθηλίου, αλλά και συμμετέχουν στην παθογένεση των πνευμονικών παθήσεων. Για τη διερεύνηση των μηχανισμών αυτών χρησιμοποιούνται κυτταρικές σειρές, πειραματόζωα ως μοντέλα των ασθενειών, αλλά και δείγματα ασθενών. Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα της ομάδας περιλαμβάνει τα παρακάτω σημεία:
- Καθορισμός των μοριακών μηχανισμών της aquaporin 1 που εκφράζεται στα ουδετερόφιλα στην παθογένεση της σήψης.
- Μελέτη πολυμορφισμών γονιδίων που εμπλέκονται στη διαδικασία της πήξης.
- Προσδιορισμός του ρόλου νέων βιοδεικτών του ενδοθηλίου στην έγκαιρη διάγνωση της δυσλειτουργίας του ενδοθηλίου, καθώς και στην πρόγνωση της έκβασης των ασθενών με σήψη.
- Μελέτη του ρόλου της ενδοθηλίνης-1 και της ενδοθηλιακής-μεσεγχυματικής μετάπτωσης στο πειραματικό μοντέλο της πνευμονικής αρτηριακής υπέρτασης.
- Μελέτη του ρόλου της ενδοθηλίνης-1 στο επαγόμενο από μπλεομυκίνη μοντέλο πνευμονικής ίνωσης.
- Διερεύνηση της δράσης της σιμβαστατίνης στη βλάβη που προκαλείται από μηχανικό αερισμό.
- Ο ρόλος του TNF στην οξεία πνευμονική βλάβη
- Μελέτη βιολογικών εφαρμογών των φορέων λιπιδιακής σύστασης (Nanostructured Lipid Carriers, NLC) στην οξεία πνευμονική βλάβη (ALI) (Συνεργασία με την Φαρμακευτική Σχολή Αθηνών).
- Εφαρμογή της γονιδιακής θεραπείας μέσω λιποσωμάτων και νανοσωματιδίων στην αντιμετώπιση του συνδρόμου Οξείας Αναπνευστικής Δυσχέρειας (Συνεργασία με τη Φαρμακευτική Σχολή Αθηνών).
- Ο ρόλος της διακυτταρικής διαπερατότητας μέσω των ενδοθηλιακών caveolae στην πνευμονική βλάβη από αναπνευστήρα (VILI).
Το κύριο ερευνητικό ενδιαφέρον του εργαστηρίου μας εστιάζει στη μελέτη παθήσεων που σχετίζονται με τη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, όπως σήψη και πνευμονικές παθήσεις.
Ενδεικτικές Δημοσιεύσεις (από το 2004 και μετά)
1. Autotaxin levels in severe COVID-19, correlating with IL-6 levels, endothelial dysfunction biomarkers, and impaired functions of dendritic cells. Int. J. Mol. Sci. 2021, 22(18), 10006. https://doi.org/10.3390/ijms221810006.
To ATX πιθανώς να παίζει πολλαπλούς ρόλους στην παθογένεση της COVID-19, υποδηλώνοντας ότι θα μπορούσε να είναι ένας φαρμακευτικός στόχος νέων θεραπευτικών προσεγγίσεων, τόσο κατά τη διάρκεια της νοσηλείας, αλλά και έπειτα από την έξοδο από το νοσοκομείο.
2. Evaluating the role of the interleukin-23/17 axis in critically-ill COVID-19 patients. J. Pers. Med. 2021, 11(9), 891. https://doi.org/10.3390/jpm11090891.
Τα αποτελέσματά μας υποστηρίζουν την αναστολή της IL-17 ως πιθανή θεραπεία στη σοβαρή λοίμωξη COVID-19.
3. Testosterone, free, bioavailable and total, in patients with COVID-19. Minerva Endocrinology.
Οι συνολική, ελεύθερη και βιοδιαθέσιμη τεστοστερόνη είναι χαμηλές στους ασθενείς με COVID-19, σχετίζονται αρνητικά με τη σοβαρότητα της νόσου, και είναι πιθανόν να έχουν προγνωστική αξία.
4. Vitamin D in infectious complications in critically ill patients with or without COVID-19.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34250458/
Σε αυτήν την ανασκόπηση αναλύσαμε τον ρόλο της βιταμίνης D στην ανοσολογική απόκριση, και ειδικότερα την επίδρασή της στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Έγινε επίσης αναφορά στις μελέτες που έχουν διερευνήσει τον προγνωστικό ρόλο της βιταμίνης D, και τη θεραπευτική της αξία σε βαρέως πάσχοντες.
5. The role of Serum Endothelial Cell Adhesion Molecules in COVID-19. Soluble Angiotensin Converting Enzyme 2 (ACE2) Is Upregulated and Soluble Endothelial Nitric Oxide Synthase (eNOS) Is Downregulated in COVID-19-induced Acute Respiratory Distress Syndrome (ARDS).
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34358119/
Σε αυτήν τη μελέτη δείξαμε ότι βαρέως πάσχοντες ασθενείς με σύνδρομο αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS) λόγω της COVID-19 είχαν χαμηλότερα επίπεδα eNOS σε σχέση με COVID-19 non-ARDS ασθενείς. Τα επίπεδα του sACE2 ήταν υψηλότερα στους ασθενείς με ARDS. Τα επίπεδα των iNOS, ADM και sACE δεν διέφεραν. Τα αποτελέσματά μας θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την υπόθεση δύο διακριτών μηχανισμών άμυνας στην αναπνευστικής δυσχέρειας λόγω COVID-19. Το νιτρικό οξείδιο που παράγεται από το eNOS, θα μπορούσε να είναι ο ένας εκ των δύο μηχανισμών, ενώ η δραματική αύξηση του sACE2 θα μπορούσε επίσης να εκπροσωπεί έναν ενδογενή μηχανισμό επιπλοκών της σοβαρής μορφής COVID-19, όπως είναι το ARDS. Τα αποτελέσματα αυτά θα μπορούσαν να έχουν εφαρμογή σε θεραπευτικές προσεγγίσεις έναντι της COVID-19.
6. Endothelial, Immunothrombotic, and Inflammatory Biomarkers in the Risk of Mortality in Critically Ill COVID-19 Patients: The Role of Dexamethasone.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34359331/
Σε αυτήν την μονοκεντρική μελέτη, τα επίπεδα των μορίων sVCAM-1, suPAR και presepsin φάνηκε να έχουν προγνωστική αξία στη θνησιμότητα βαρέως πασχόντων ασθενών με COVID-19, ακόμα και έπειτα από τη χορήγηση δεξαμεθαζόνης.
7. Low admission immunoglobulin G levels predict poor outcome in patients with mild-to-critical COVID-19: a prospective, single-center study. J Epidemiol Glob Health (2021). https://doi.org/10.1007/s44197-021-00002-8.
Στην κοόρτη ασθενών μας με COVID-19, τα επίπεδα IgG κάτω του φυσιολογικού ορίου κατά την εισαγωγή στο νοσοκομείο ήταν ανεξάρτητος προγνωστικός δείκτης μειωμένης επιβίωσης.
8. Mineralocorticoid and glucocorticoid receptor expression in critical illness.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34316445/
Σε αυτήν την ανασκόπηση διερευνήσαμε τις κλινικές μελέτες που αναφέρονται στον ρόλο της έκφρασης των MR και GCR στη φλεγμονώδη αντίδραση που συναντάται στους βαρέως πάσχοντες.
9. Quality of Life, Depression, and Anxiety in Survivors of Critical Illness from a Greek ICU. A Prospective Observational Study.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34356227/
‘Ένα χρόνο έπειτα από την έξοδο από τη ΜΕΘ, οι επιβιώσαντες βαρέως πάσχοντες ασθενείς έχουν μειωμένη ποιότητα ζωής, όπως μετρήθηκε με την κλίμακα WHOQOL-Bref, συγκριτικά με υγιείς.
10. Increased glucocorticoid receptor alpha expression and signaling in critically-ill COVID-19 patients.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34034298/
Οι βαρέως πάσχοντες με COVID-19 επέδειξαν υψηλά επίπεδα έκφρασης των GCR-α και GILZ, όπως επίσης επίπεδα κορτιζόλης, σε σχέση με βαρέως πάσχοντες χωρίς COVID-19. Επομένως, κατά την εισαγωγή στη ΜΕΘ, οι σοβαρή μορφή της COVID-19 φαίνεται να σχετίζεται με υπερκορτιζολαιμία, και αυξημένη σύνθεση του υποδοχέα των γλυκοκορτικοειδών.
11. COVID-19 and Growth Hormone/Insulin-like growth factor 1: study in critically and non-critically ill patients.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34220703/
Τα αποτελέσματά μας υποστηρίζουν σχέση μεταξύ των χαμηλών επιπέδων IGF1 (και πιθανώς GH) και κακής έκβασης σε ασθενείς με COVID-19.
12. Thyroid hormone alterations in critically ill and non-critically ill patients with COVID-19.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34010152/
Το σύνδρομο μη θυρεοειδικής νόσου είναι συχνό και σχετίζεται με τη βαρύτητα της νόσου, και όχι με τη λοίμωξη από SARS-CoV-2.
13. AG Vassiliou, C Keskinidou, E Jahaj, A Zacharis, S Tsipilis, N Athanasiou, I Dimopoulou, A Kotanidou and SE Orfanos. Could soluble endothelial protein C receptor levels recognize SARS-CoV2-positive patients requiring hospitalization? Shock. 2021 Mar 23.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33756504/
Στους COVID-19 ασθενείς μας, τα επίπεδα του sEPCR κατά την εισαγωγή στο νοσοκομείο ήταν υψηλότερα σε σχέση με τους εξωτερικούς ασθενείς. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε δυσλειτουργία της ενεργοποιημένης πρωτεΐνης C (APC), και πιθανά να συνεισφέρει στον προ-θρομβωτικό φαινότυπο που παρουσιάζουν οι ασθενείς αυτοί.
14. A role for bronchial epithelial autotaxin in ventilator-induced lung injury.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33778909/
Η αυτοταξίνη συμμετέχει στην παθογένεση της πνευμονικής βλάβης επαγόμενης από αναπνευστήρα (VILI).
15. Selection of the Appropriate Control Group Is Essential in Evaluating the Cytokine Storm in COVID-19
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33622933/
Σε αυτήν την μελέτη ασθενών-μαρτύρων, τα επίπεδα των ιντερλευκίνη (IL)-6 και IL-10 ήταν χαμηλότερα, ενώ των IL-8 και TNF-α ήταν υψηλότερα σε βαρέως πάσχοντες ασθενείς με COVID-19, σε σύγκριση με βαρέως πάσχοντες ασθενείς χωρίς COVID-19. Επομένως, είναι δύσκολο να καταλήξουμε στο συμπέρασμα εάν ο «καταρράκτης κυτταροκινών» που συναντάται στην νόσο COVID-19 διαφέρει από άλλες παθήσεις των βαρέως πασχόντων.
16. A novel ratio of CD8 +:B-cells as a prognostic marker of coronavirus disease 2019 patient progression and outcome
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33550117/
Η αναλογία των κυττάρων CD8+:B είναι πιθανόν να αποτελεί προγνωστικό παράγοντα της σοβαρότητας και έκβασης της νόσου COVID-19.
17. ICU Admission Levels of Endothelial Biomarkers as Predictors of Mortality in Critically Ill COVID-19 Patients
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33477776/
Η παρούσα μελέτη έδειξε ότι τα αυξημένα επίπεδα sE-selectin, Ang-2 και sICAM-1 κατά την εισαγωγή στο νοσοκομείο μπορούν να αποτελέσουν προγνωστικούς παράγοντες θνητότητας στη ΜΕΘ. Η ενδοθηλιοπάθεια που παρατηρείται στην COVID-19 είναι πιθανόν να σχετίζεται με πιο σοβαρή νόσο και θνητότητα.
18. Glycemia, Beta-Cell Function and Sensitivity to Insulin in Mildly to Critically Ill Covid-19 Patients
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33466617/
Στους ασθενείς μας με Covid-19, ένας μεγάλος αριθμός ασθενών με ή χωρίς διαβήτη είχαν υπεργλυκαιμία κατά την είσοδό τους στο νοσοκομείο. Οι δε ασθενείς της ΜΕΘ είναι πιθανόν να έχουν περιορισμένη έκκριση ινσουλίνης και μειωμένη ευαισθησία στην ινσουλίνη.
19. Study of inflammatory biomarkers in COPD and asthma.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33393648/
Η μελέτη αυτή έδειξε ότι η λεπτίνη και τα επίπεδα CRP μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη ΧΑΠ και το άσθμα ως δείκτες παρακολούθησης της απόκρισης στη θεραπεία, έπειτα από ένα επεισόδιο επιδείνωσης. Επίσης, το ΤNF-α είχε την ικανότητα να διακρίνει τις σταθερές φάσεις άσθματος και ΧΑΠ.
20. Serum Prognostic Factors of Heterotopic Ossification in Critically Ill Patients.
https://www.sciendo.com/article/10.2478/jccm-2020-0046
Ασθενείς της ΜΕΘ που αναπτύσσουν έκτοπη οστεοποίηση έχουν σημαντικά μειωμένα επίπεδα BMP-2 και RANKL κατά την εισαγωγή του στη μονάδα, υποδηλώνοντας ότι τα μόρια αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως προγνωστικοί δείκτες για την ασθένεια αυτή.
21. Low 25-Hydroxyvitamin D Levels on Admission to the Intensive Care Unit May Predispose COVID-19 Pneumonia Patients to a Higher 28-Day Mortality Risk: A Pilot Study on a Greek ICU Cohort
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33316914/
Στον δικό μας πληθυσμό, μειωμένα επίπεδα βιταμίνης D είναι πιθανόν να προδιαθέτουν τους ασθενείς με COVID-19 σε αυξημένα θνητότητα 28 ημερών στη ΜΕΘ.
22. Vitamin D deficiency correlates with a reduced number of natural killer cells in intensive care unit (ICU) and non-ICU patients with COVID-19 pneumonia
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33309735/
Σε αυτήν την πιλοτική μελέτη δείξαμε ότι η έλλειψη βιταμίνης D σχετιζόταν με μειωμένο αριθμό «φυσικών δολοφόνων» κυττάρων (natural killer, NK). Συγκεκριμένα, οι ασθενείς με έλλειψη βιταμίνης D παρουσίασαν ήπια NK λεμφοπενία (
23. Endothelial Damage in Acute Respiratory Distress Syndrome
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33233715/
Σε αυτήν την ανασκόπηση, συζητάμε την παθολογία της ενδοθηλιακής βλάβης που οδηγεί σε ARDS, και πιθανές θεραπείες. Επίσης, παρουσιάζουμε πως η ενδοθηλιοπάθεια αποτελεί μείζον χαρακτηριστικό των ασθενών που νοσηλεύονται με (COVID-19).
24. Lactate kinetics reflect organ dysfunction and are associated with adverse outcomes in Intensive Care Unit patients with COVID-19 pneumonia: preliminary results from a Greek single-centre study.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32998323/
Το γαλακτικό οξύ στο αίμα κατά την εισαγωγή στη ΜΕΘ είναι ένας ανεξάρτητος δείκτης πρόγνωσης της έκβασης των ασθενών με COVID-19. Η χρονική πορεία του γαλακτικού αντανακλά τη δυσλειτουργία των οργάνων και σχετίζεται με χειρότερη κλινική έκβαση.
25. Post-traumatic stress disorder and burnout in acute healthcare professionals during the SARS-CoV-2 pandemic: a cross-sectional study.
https://jccm.ro/wp-content/uploads/2020/11/jccm-2020-0042.pdf
Οι επαγγελματίες υγείας που εργάζονταν στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης του ιού SARSCoV-2 σε 2 νοσοκομεία αναφοράς, αποδείχτηκαν ανθεκτικοί σε αυτήν τη νέα πρόκληση. Το ένα τρίτο εξ’αυτών παρουσίασε διαταραχή μετα-τραυματικού στρες, η οποία σχετιζόταν στενά με την ύπαρξη συναισθηματικής εξάντλησης. Οι επαγγελματίες υγείας έκαναν το καθήκον τους χωρίς να αισθάνονται αβοήθητοι, και χωρίς να αναπτύξουν ανεπιθύμητες ψυχολογικές αντιδράσεις.
26. Clinical Study of Hyperglycemia and SARS-CoV-2 Infection in Intensive Care Unit Patients
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32871848/
In our ICU patients with SARS-CoV-2 infection, and no history of diabetes, a substantial number of patients had hyperglycemia, lending credence to reports that speculated a tentative association between SARS-CoV-2 and hyperglycemia. This finding is important, since hyperglycemia can lead to further infectious complications.
27. Serum coenzyme Q10 levels are decreased in critically-ill septic patients.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32705879/
Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης έδειξαν ότι τα επίπεδα του συνενζύμου CoQ10 σε ασθενείς της ΜΕΘ είναι χαμηλά κατά την εισαγωγή τους σε σχέση με υγιείς δότες, και ελαττώνονται περαιτέρω στη σήψη και το σηπτικό σοκ.
28. Knockdown of Bone Morphogenetic Protein Type II Receptor Leads to Decreased Aquaporin 1 Expression and Function in Human Pulmonary Microvascular Endothelial Cells.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32687728/
Το κυτταρικό αυτό πειραματικό μοντέλο έδειξε ότι η σίγαση του γονιδίου του BMPR2 οδηγεί σε μειωμένη έκφραση και λειτουργία της ακουαπορίνης 1.
29. Decreased bone morphogenetic protein type II receptor and BMP-related signalling molecules' expression in aquaporin 1-silenced human pulmonary microvascular endothelial cells.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32304816
Η μελέτη αυτή έδειξε την αλληλεπίδραση των πρωτεϊνών BMPR2 και Aqp1 σε ένα κυτταρικό μοντέλο.
30. Ghrelin alterations during experimental and human sepsis.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31830702
Η μελέτη αυτή έδειξε την αύξηση της ολικής και ενεργής γκρελίνης στη σήψη, τόσο σε ένα καλά χαρακτηρισμένο πληθυσμό ασθενών της ΜΕΘ, καθώς επίσης και σε ένα πειραματικό μοντέλο σήψης.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31819797
Η προληπτική χρήση τρεπροστινίλης διατήρησε την πνευμονική λειτουργία και ίνωση, και εμπόδισε την ανάπτυξη πνευμονικής βλάβης σχετιζόμενης με την μπλεομυκίνη και την αγγειακή αναδιαμόρφωση. Τα αποτελέσματα αυτά υποδηλώνουν ενδεχόμενη χρήση της τρεπροστινίλης στην πνευμονική ίνωση, και πιθανώς στην πνευμονική υπέρταση που σχετίζεται με χρόνιες πνευμονικές παθήσεις.
32. Longitudinal evaluation of glucocorticoid receptor alpha/beta expression and signalling, adrenocortical function and cytokines in critically ill steroid-free patients.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/31756425
Σε αυτήν τη μελέτη βρήκαμε ότι η έκφραση του GCR και η λειτουργία του άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης υπόκεινται σε διφασική απόκριση στους βαρέως πάσχοντες. Η διάσταση μεταξύ χαμηλής έκφρασης GCR και υψηλής κορτιζόλης υποδηλώνει ανώμαλη απόκριση στο στρες.
33. Decreased glucocorticoid receptor expression during critical illness.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30703253
Σε αυτήν τη μελέτη βρήκαμε ότι οι βαρέως πάσχοντες έχουν υπερβολικά μεταβλητή έκφραση του α και β υποδοχέα γλυκοκορτικοειδών (GCR) και επιπλέον, τα επίπεδα και των δύο υποδοχέων μειώνονται κατά την παραμονή του στη ΜΕΘ. Τα αποτελέσματα αυτά θα μπορούσαν να εξηγήσουν τη διαφορική απόκριση των ασθενών στην εξωγενώς χορηγούμενη ή στην ενδογενή κορτιζόλη.
34. Activated Protein C has No Effect on Pulmonary Capillary Endothelial Function in Septic Patients with Acute Respiratory Distress Syndrome: Association of Endothelial Dysfunction with Mortality.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29549655
Στην παρούσα μελέτη δείξαμε ότι η χορήγηση ανθρώπινης ανασυνδυασμένης APC σε σηπτικούς ασθενείς με ARDS δεν βελτίωσε το δείκτη ενεργότητας PCEB-ACE. Ωστόσο, ο δείκτης αυτός θα μπορούσε να είναι χρήσιμος στην έγκαιρη ταυτοποίηση σηπτικών ασθενών με ARDS και υψηλό κίνδυνο θνητότητας.
35. The H3 Haplotype of the EPCR Gene Determines High sEPCR Levels in Critically Ill Septic Patients.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29549653
Σε αυτήν τη μελέτη, χρησιμοποιώντας τους παλιούς και τους νέους ορισμούς της σήψης, δείξαμε ότι τα επίπεδα του sEPCR και ο απλότυπος Η3 του γονιδίου δεν σχετίζονται με τη σοβαρότητα της σήψης και χειρότερη πρόγνωση σε σηπτικούς ασθενείς. Ο απλότυπος Η3, ωστόσο, συμβάλλει σε υψηλότερα επίπεδα sEPCR.
36. Serum Admission 25-Hydroxyvitamin D Levels and Outcomes in Initially Non-Septic Critically Ill Patients.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29337839
Στην παρούσα μελέτη αρχικά δείξαμε ότι οι αρχικά μη σηπτικοί ασθενείς έχουν πολύ χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D κατά την εισαγωγή τους στη ΜΕΘ. Τα πάρα πολύ χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D (
37. Highly Selective Endothelin-1 Receptor A Inhibition Prevents Bleomycin-Induced Pulmonary Inflammation and Fibrosis in Mice.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29131071
Στο παρόν μοντέλο της πνευμονικής ίνωσης επαγόμενο από μπλεομυκίνη, η προληπτική χρήση ενός υψηλά εξειδικευμένου αναστολέα της ενδοθηλίνης-1, βελτιώνει την επιβίωση, διατηρεί την πνευμονική λειτουργία, μειώνει την πνευμονική βλάβη και την εναπόθεση κολλαγόνου.
38. Differential Expression of Aquaporins in Experimental Models of Acute Lung Injury.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28882955
Στην παρούσα μελέτη δείξαμε ότι η εμπλοκή των ακουαπορινών στην οξεία φλεγμονώδη δράση κατά την πνευμονική βλάβη, εξαρτάται από την εντόπισή τους και τον τύπο της βλάβης.
39. Vascular endothelial-cadherin downregulation as a feature of endothelial transdifferentiation in monocrotaline-induced pulmonary hypertension.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27233997
Τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης υποδηλώνουν ότι η μεταγραφική καταστολή του VE-cadherin από νιτροποιητικό στρες εμπλέκεται στη διαφοροποίηση ενδοθηλιακών-μεσεγχυματικών κυττάρων σε ένα πειραματικό μοντέλο πνευμονικής υπέρτασης.
40. Exhaled nitric oxide and carbon monoxide in mechanically ventilated brain-injured patients.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26934167
Σε αυτήν τη μελέτη δείξαμε διαφορές στο εκπνεόμενο νιτρικό οξείδιο και μονοξείδιο του άνθρακα σε ασθενείς υπό μηχανική αερισμό, ακόμα και απουσία εμφανούς πνευμονικής βλάβης ή σήψης. Τα ευρήματα αυτά μπορούν να υποδηλώσουν μικρού βαθμού πνευμονική φλεγμονή και να υποστηρίξουν την εφαρμογή πρωτοκόλλου ανάλυσης του εκπνεόμενου αέρα σε πραγματικό χρόνο για τη μοριακή παρακολούθηση των βαρέως πασχόντων.
41. Inhibition of HMGCoA reductase by simvastatin protects mice from injurious mechanical ventilation.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25848815
Σε αυτήν τη μελέτη δείξαμε ότι υψηλή δόση σιμβαστατίνης εμποδίζει την πειραματική πνευμονική βλάβη μέσω αγγειο-προστατευτικών και αντι-φλεγμονωδών δράσεων.
42. Does serum lactate combined with soluble endothelial selectins at ICU admission predict sepsis development?
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25792662
Στους ασθενείς μας, ο συνδυασμός διαλυτής E- και P-σελεκτίνης με το γαλακτικό οξύ ορού έχει μεγαλύτερη προγνωστική αξία στην ανάπτυξη σήψης.
43. Elevated soluble EPCR levels at ICU admission are associated with sepsis development.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25220546
Η μελέτη αυτή έδειξε ότι τα επίπεδα της πρωτεΐνης sEPCR που έχουν μετρηθεί κατά την εισαγωγή στη ΜΕΘ σε αρχικά μη-σηπτικούς ασθενείς παρουσιάζονται αυξημένα σε εκείνους τους ασθενείς που τελικά θα αναπτύξουν σήψη κατά την παραμονή τους στη ΜΕΘ.
44. Elevated biomarkers of endothelial dysfunction/activation at ICU admission are associated with sepsis development.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25016133
Σε αυτήν τη μελέτη δείξαμε ότι τα επίπεδα της διαλυτής E- και P-σελεκτίνης που έχουν μετρηθεί κατά την εισαγωγή στη ΜΕΘ σχετίζονται με την ανάπτυξη σήψης.
45. Induced expression and functional effects of Aquaporin-1 inhuman leukocytes in sepsis.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24028651
Η μελέτη αυτή έδειξε ότι η Aquaporin-1 επάγεται στα λευκοκύτταρα ασθενών με επίκτητη σήψη στο πλαίσιο λοίμωξης από Gram-αρνητικά βακτήρια της ΜΕΘ, και επιδεικνύει υψηλότερη έκφραση στο πλαίσιο σηπτικού σοκ, πιθανά λόγω ενεργοποίησης του NF-κΒ από λιποπολυσακχαρίτες και οδηγεί σε αλλαγές της διαπερατότητας της κυτταρικής μεμβράνης.
46. Endothelial protein C receptor polymorphisms and risk of severe sepsis in critically ill patients.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23881209
Σε αυτήν τη μελέτη διερευνήσαμε εάν οι απλότυποι του γονιδίου EPCR μπορούν να τροποποιήσουν την πιθανότητα ανάπτυξης σοβαρής σήψης ή/και σηπτικού σοκ. Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης έδειξαν ότι ασθενείς που φέρουν υπολειπόμενα αλληλόμορφα που ανήκουν στους και στους δύο απλότυπους Η1 και Η3 είναι πιθανόν να έχουν μικρότερο κίνδυνο ανάπτυξης σοβαρής σήψης ή/και σηπτικού σοκ σε αυτήν την ομάδα ασθενών της ΜΕΘ που εξετάσαμε.
47. Caveolar uptake and endothelial-protective effects of nanostructured lipid carriers in Acid aspiration murine acute lung injury.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23549752
Η μελέτη αυτή έδειξε ότι μετά από πρόκληση οξείας πνευμονικής βλάβης σε ποντικούς μέσω αναρρόφηση οξέος, τα νανοσωματίδια- λιπιδικοί μεταφορείς προσλαμβάνονται και περικλείονται μέσω των μεμβρανικών caveolae και έχουν προστατευτική δράση για το ενδοθήλιο.
48. Acid-induced acute lung injury in mice is associated with P44/42 and c-Jun N-terminal kinase activation and requires the function of tumor necrosis factor α receptor I.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22814289
Μέσω της εργασίας αυτής δείχθηκε ότι η οξεία πνευμονική βλάβη που προκαλείται από οξύ απαιτεί την δράση του υποδοχέα Ι του TNF-α και συνδέεται με την ενεργοποίηση των προφλεγμονωδών σηματοδοτικών μονοπατιών των κινασών P44/42 και c-Jun αμινοτελικής κινάσης (JNK).
49. Metformin attenuates ventilator-induced lung injury.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22827994
Η μελέτη αυτή έδειξε πως η προληπτική χορήγηση μετφορμίνης σε κουνέλια διατηρεί τη διαπερατότητα των τριχοειδών αγγείων και μειώνει την έκταση της πνευμονικής βλάβης που προκαλείται από μηχανικό αερισμό.
50. Exhaled breath condensate in mechanically ventilated brain-injured patients with no lung injury or sepsis.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21521967
Σε ασθενείς με εγκεφαλική βλάβη οι οποίοι δεν πάσχουν από οξεία πνευμονική βλάβη ή σήψη και βρίσκονται υπό μηχανικό αερισμό, οι δείκτες του συμπυκνώματος εκπνεόμενου αέρα φανερώνουν την ύπαρξη μικρού βαθμού πνευμονικής φλεγμονής.
51. Inhaled activated protein C protects mice from ventilator-induced lung injury.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20403177
Η μελέτη αυτή καταδεικνύει τον προστατευτικό ρόλο της ενεργοποιημένης πρωτεΐνης C (APC) στην οξεία πνευμονική βλάβη που προκαλείται από μηχανικό αερισμό, όταν αυτή χορηγείται μέσω εισπνοής σε ποντικούς.
52. A critical role for gelsolin in ventilator-induced lung injury.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19202007
Μέσω των πειραμάτων της παρούσας μελέτης δείχθηκε ότι η έκφραση της γελσολίνης (GSN) είναι απαραίτητη για τη διήθηση των ουδετερόφιλων, γεγονός προαπαιτούμενο για την επαγωγή οξείας πνευμονικής βλάβης από μηχανικό αερισμό. Συνεπώς, οι ενδοκυτταρικές αποκρίσεις μέσω GSN παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόκληση πνευμονικής βλάβης στο συγκεκριμένο μοντέλο.
53. Inhaled activated protein C attenuates lung injury induced by aerosolized endotoxin in mice.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16959545
Στην εργασία αυτή δείχθηκε ότι μετά την πρόκληση σήψης σε ποντικούς μέσω ενδοτοξίνης, η εισπνεόμενη ανασυνδυασμένη ενεργοποιημένη πρωτεΐνη C (rhAPC) μειώνει τη φλεγμονή στους πνεύμονες και το γεγονός αυτό μπορεί να συνδέεται με την τροποποιημένη διακίνηση των λευκοκυττάρων.
Τρεις (3) ανασκοπήσεις που αφορούν στον ρόλο του ενδοθηλίου στην οξεία πνευμονική βλάβη και στο σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας.
54. Endothelial pathomechanisms in acute lung injury.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18722553
55. The endothelium in acute lung injury/acute respiratory distress syndrome.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18195622
56. Pulmonary endothelium in acute lung injury: from basic science to the critically ill.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15258728
Άρθρα που έχουν υποβληθεί/σε στάδιο συγγραφής:
1. HLA subtype analysis in a Greek population of COVID-19 patients.
2. Mineralocorticoid receptor is down-regulated and 11beta-hydroxysteroid dehydrogenase type 2 is up-regulated in peripheral polymorphonuclear cells of critically ill patient.
3. Pituitary adrenal responses and glucocorticoid receptor expression in critically patients with COVID-19.
4. Adrenal function in relation to cytokines and outcome in non-critically ill patients with SARS-CoV-2 infection.
